Omurga kırıkları, özellikle ileri yaş grubunda ve osteoporozlu bireylerde en sık görülen kemik problemlerinden biridir. Her yıl yüz binlerce insan bu sorunla karşılaşmakta ve günlük yaşamını ciddi şekilde kısıtlayan ağrı ve hareket kaybı yaşamaktadır. Geleneksel yöntemler (istirahat, korse, ağrı kesici ilaçlar) çoğu zaman yetersiz kalırken, modern tıp vertebroplasti ve kifoplasti gibi minimal invaziv girişimlerle etkili çözümler sunmaktadır.
Omurga Kırıklarının Nedenleri
En sık sebep osteoporozdur. Özellikle 50 yaş üstü kadınlarda kemik mineral yoğunluğunun azalmasıyla omurlar daha kırılgan hale gelir. Bunun dışında:
- Metastatik tümörler (akciğer, meme, prostat kanseri)
- Multipl miyelom
- Travmatik yaralanmalar
- Hemangiomlar ve nadir olarak fibröz displazi
da omurga kırıklarına neden olabilir.
Vertebroplasti Nedir?
Vertebroplasti, ilk kez 1984 yılında uygulanmış ve günümüzde yaygınlaşmış bir yöntemdir. Temel olarak kırık vertebra gövdesine, floroskopi eşliğinde polimetilmetakrilat (PMMA) adı verilen kemik çimentosu enjekte edilir. Bu işlem sayesinde:
- Omurga stabilize olur,
- Ağrı büyük ölçüde azalır,
- Hasta çok kısa sürede ayağa kalkabilir.
Kısa sürede sağladığı ağrı kontrolü ve düşük invazivliği nedeniyle konservatif tedaviye dirençli hastalarda önemli bir tedavi seçeneğidir.
Vertebroplasti ve Kifoplasti Arasındaki Fark
Her iki yöntem de omurga kırıklarında etkili olsa da bazı farklılıklar vardır:
- Vertebroplasti: Direkt çimento enjeksiyonuna dayanır. Daha hızlı, daha ekonomik ve daha sık kullanılan yöntemdir.
- Kifoplasti: İşlemden önce balon yerleştirilerek çökmüş omur kısmen yükseltilir, ardından çimento doldurulur. Bu sayede vertebra yüksekliği daha iyi korunabilir ve kifoz açısı düzelebilir.
Araştırmalara göre her iki yöntem de ağrı kontrolünde etkilidir, ancak kifoplasti çimento kaçağı riskini azaltabilir.
Vertebroplasti Kimlere Uygulanır?
- Osteoporotik omurga kırığı olanlara
- Tümöre bağlı (metastatik veya multipl miyelom) kırıklarda
- Travmatik kompresyon kırıklarında
- Konservatif tedaviye rağmen şiddetli ağrısı devam eden hastalara
özellikle önerilmektedir.
Etkinlik ve Başarı Oranları
Yapılan klinik çalışmalarda, vertebroplasti uygulanan hastaların %80’inden fazlasında ağrı kontrolü sağlandığı ve yaşam kalitesinin belirgin düzeldiği görülmüştür. İşlem sonrası hastalar kısa sürede ayağa kalkabilmekte ve günlük aktivitelerine dönebilmektedir.
Olası Komplikasyonlar
Her cerrahi ya da girişimsel yöntemde olduğu gibi vertebroplastide de bazı riskler vardır. En sık görülen komplikasyon çimento kaçağıdır. Literatürde vertebroplastide %40’a varan oranlar bildirilmiştir. Ancak çoğu zaman klinik açıdan ciddi bir sorun yaratmaz. Nadir durumlarda sinir basısı, pulmoner emboli veya enfeksiyon görülebilir.
Kifoplasti, balon tekniği sayesinde çimento kaçağını azaltabilir. Bununla birlikte her iki yöntemde de uygun hasta seçimi komplikasyon riskini minimuma indirir.
Yeni Yöntemler
Son yıllarda SpineJack, Kiva, Osseofix ve vertebral stent gibi implant tabanlı teknikler geliştirilmiştir. Bu yöntemler daha az çimento kullanarak daha iyi stabilite sağlamayı hedefler. Ayrıca radyofrekans kifoplasti gibi yeni teknikler de hem güvenliği artırmakta hem de ağrı kontrolünde başarılı sonuçlar vermektedir.
Vertebroplasti, omurga kırıklarının tedavisinde etkili, güvenli ve hızlı sonuç veren bir yöntemdir. Özellikle osteoporoz ve metastatik hastalıklara bağlı kırıklarda ağrıyı hızla azaltarak hastaların yaşam kalitesini yükseltir. Günümüzde kifoplasti ve yeni implant sistemleri de tedavi seçeneklerini genişletmektedir.
Omurga kırığı yaşayan ve uzun süre ağrı çeken hastalar için vertebroplasti, modern tıbbın sunduğu en önemli minimal invaziv tedavi yöntemlerinden biridir.
Bir Cevap Yaz
